6 / 53
DIE
GRAAN- EN OLIESADEBEDRYF
VAN SUID-AFRIKA – ‘N REIS DEUR TYD
ႈ
Dr Willem Kotze is as die eerste Direkteur van SAMPI aangestel en was vir die
bestuur van die organisasie verantwoordelik, onderhewig aan die besluite en op-
dragte van die Dagbestuur, Hoofbestuur en Kongres.
Die nuutgestigte organisasie was vir befondsing totaal op ledegelde en vrywillige
bydraes van sy lede aangewys. Aanvanklik het die hoofbestuurslede van SAMPI
die grootste gedeelte daarvan bygedra. Hulle het ook geen vergoeding vir hulle
dienste, koste en tyd ontvang nie. Ten spyte van probleme wat soms met die in-
sameling van ledegelde ervaar is, was SAMPI deur al die bydraes en opofferings
van sy lede wel in staat gestel om sy take te kon uitvoer.
Een van die hoofredes vir SAMPI se ontstaan, was die mielieprodusente se beswaar
dat die Mielieraad nie hulle belange op die hart gedra het of probeer het om dit te
bevorder nie. SAMPI het deurentyd gewys op gebeurtenisse wat hierdie beswaar
ondersteun het.
’n Voorbeeld daarvan het in Desember 1968 voorgekom toe SAMPI ’n geleent-
heid vir die vestiging van ’n uitvoermark vir mielies na Taiwan wou ontgin. Die
voornemende kopers was baie beïndruk met die kwaliteit van die Suid-Afrikaanse
mielies en het SAMPI versoek om te kwoteer vir die uitvoer van 40 000 ton mie-
lies na Taiwan. Aangesien die Mielieraad alle mielietransaksies beheer het, moes
SAMPI noodwendig die mielies by die Mielieraad aankoop. Laasgemelde het dit vir
SAMPI aangebied teen ’n prys wat aansienlik hoër was as die heersende gemiddel-
de tenderprys op daardie stadium en ook hoër as die prys waarteen die Mielieraad
slegs twee dae later uitvoermielies vir tenderaars aangebied het. Dié prysbelading
het veroorsaak dat SAMPI die transaksie moes laat vaar.
By ’n ander geleentheid, in 1969, het die Mielieraad gedifferensieerde produ-
sentepryse vir verskillende gebiede aangekondig, ten spyte van die feit dat selfs
die Nasionale Mieliekomitee, met ander woorde ook SALU, SAMPI se beswaar da-
arteen gesteun het.
Massavergadering 1969
Op 19 April 1969 is ’n massavergadering van mielieprodusente onder SAMPI
se vaandel by die Markötterstadion te Klerksdorp gehou, wat deur meer as
5 000 produsente bygewoon is. Dit is as die “grootste saamtrek van mielieboere
SAMPI
Voorsitter
Visevoorsitter
Mnr Hennie Delport (1966 - 1969)
Mnr Fanie Ferreira (1966 - 1969)
Mnr Fanie Ferreira (1969 - 1980)
Mnr Hennie de Jager (1969 - 1980)
NAMPO
Voorsitter
Visevoorsitter
Mnr Fanie Ferreira (1980 - 1982)
Mnr Hennie de Jager (1980 - 1982)
Mnr Hennie de Jager (1982 - 1986)
Mnr Boetie Viljoen (1982 - 1986)
Mnr Boetie Viljoen (1986 - 1988)
Mnr Hennie de Jager (1986 - 1988)
Mnr Kobus Jooste (1988 - 1990)
Mnr Jan Schabort (1988 - 1993)
Mnr Cerneels Claassen (1990 - 1995)
Mnr Japie Grobler (1993 - 1995)
Mnr Japie Grobler (1995 - 1999)
Mnr Vic Mouton (1995 - 1996)
Mnr Bully Botma (1996 - 1999)
MIELIE-LEIERSKAP VAN 1966 - 1999
Video: Mnr Crawford von Abo vertel oor die
gebeure wat aanleiding gegee het tot SAMPI
se stigting.
Mnr Hennie Delport, die eerste Voorsitter
van SAMPI.
