ႃႉ
HOOFSTUK 4
Op ’n stadium was dit ’n vereiste dat ’n aansoeker meer as ’n sekere hoeveelheid
mielies moes produseer om as lid van NAMPO te kwalifiseer. Later is egter voor-
siening gemaak om lede op ’n ander basis as produksiegrondslag te aanvaar, ten
einde ook vir lidmaatskap van ontwikkelende landbouers voorsiening te maak: Met
dien verstande dat slegs die lede wat aan die produksievereiste voldoen het, stem-
reg in die bestuurstrukture van NAMPO gehad het.
NAMPO het nie affiliasies van ander belangegroepe toegelaat nie. Die sienswyse
was dat NAMPO nie sy spesialisasiedoelwit kan bereik deur groepe met ander
belange as lede toe te laat nie, omdat verskillende belangegroepe uiteraard ook
verskillende doelstellings gehad het. NAMPO het wel gestreef na samewerking
met ander rolspelers en belangegroepe ten einde gemeenskaplike probleme te
identifiseer en daaroor saam te werk.
Van meet af aan was dit een van NAMPO se doelstellings om groter samewerking
tussen die verskillende graanprodusente-organisasies te bewerkstellig. Hierdie
doelwit is vanaf sy stigting deur NAMPO van tyd tot tyd aktief met onderlinge
samesprekings tussen die bedrywe nagestreef, sonder sukses.
Befondsing
NAMPO is aanvanklik, benewens die inkomste uit die Oesdag, slegs uit bydraes
van sy lede befonds. Die inkomste uit ledegelde het in die tydperk kort na NAMPO
se stigting aansienlik verminder, as gevolg van ’n daling in ledetal. Dit het NAMPO
se finansiële posisie geweldig geknou, tot so ’n mate dat die organisasie op ’n
stadium in 1983 nie genoeg fondse beskikbaar gehad het om die personeel se sala-
risse te betaal nie en ’n oortrokke fasiliteit by die bank daarvoor gereël moes word.
Gedurende die middel 1980’s het die Direkteur-generaal van Landbou ’n bedrag uit
’n surplus in die heffingsfonds aan NAMPO oorbetaal. Daardie fondse is belê en
is nooit deur NAMPO aangewend nie, omdat die Hoofbestuurder van mening was
dat die organisasie se lopende koste deur die bedryf self gefinansier moes word.
Die bedoeling was om die belegging te laat groei tot op ’n vlak waar die inkomste
daaruit voldoende sou wees om die organisasie se kernfunksies in stand te hou
ongeag die ledegeldbydraes. Met die stigting van Graan SA het dit tot ’n stewige
neseier gegroei.
NAMPO het later van tyd wel befondsing vir navorsing ontvang, asook bystand
met die oog op sekere spesifieke projekte en aksies. Die feit is egter dat een van
die grootste beperkings van SAMPI en NAMPO juis in beperkte fondse geleë was.
Strategiese beplanning
NAMPO het verskeie strategiese doelwitte gehad. Aan die een kant was daar die
sogenaamde Ontwikkelingstrust onder leiding van die hoofekonoom, dr Kit le Clus,
wat op bedryfsekonomiese navorsing toegespits was. Die resultate van die be-
trokke afdeling se werk was aangewend om akkurate inligting aan lede en ander
belanghebbendes te voorsien. Sodanige inligting het produsente in staat gestel
om beter produksie- en bemarkingsbesluite te neem. In daardie afdeling was ook
die sogenaamde “breintrust” gesetel. Die breintrust het ten doel gehad om die
NAMPO produsentelede op die Mielieraad van inligting en advies te bedien in hul
voorbereiding vir Mielieraadsvergaderings, omdat deel van die strategie was dat
al die produsentelede aktief aan die Mielieraad se besprekings moes deelneem.
Aan die administratiewe kant was verskillende projekte onder leiding van Van
Zyl geloods om die aansien van mielieproduksie en mielieprodusente in die breë
ekonomie te poets. Sodanige projekte het, onder andere, die volgende ingesluit:
beeldbou, medianetwerke, die NAMPO Oesdag, die tydskrif
Mielies/Maize
, die
Mielieman van die Jaar toekennings en openbare betrekkinge.
NAMPO se leierskorps het baie klem geplaas op vooruitskouing ten einde tydig
strategiese aanpassings te kon maak. Kundiges uit die politieke arena sowel as die
privaat sektor is betrek, onder andere, drr Kobus Neethling, Frederik van Zyl Slab-
bert en Jan Dreyer, asook mnre Clem Sunter en Jac Laubser ten einde NAMPO se
Hoofbestuurslede blootstelling te gee aan eksterne sienings wat hulle in die vor-
ming van hulle eie toekomsvisie kon ondersteun.
GEDURENDE DIE SAMPI
ERA HET DIE LEDETAL
GEGROEI TOT ONGEVEER
6 700 OPBETAALDE LEDE,
MAAR TEEN 1983 HET
NAMPO SLEGS SOWAT
2 200 OPBETAALDE
LEDE GEHAD.
Video: Die groot mieliestryd word raak opge-
som deur mnr Giel van Zyl.
Video: Argumente is deurentyd gebaseer op
feite en stawende data – wat deur die kundige
personeel voorberei is, vertel mnr Von Abo.